"Είμαι σκέτο παιδί!"

Δανείζομαι τον τίτλο και την ιστορία ενός βιβλίου της Ιωάννας Μπαμπέτα για να μιλήσω, άλλη μια φορά, για τα παιδιά. Και ναι. Όπως ακριβώς δείχνει η ιστορία, τα παιδιά είναι μόνο παιδιά, που έχουν ανάγκη, όσο κανένας άλλος, από φροντίδα και αγάπη. 

Τα τελευταία χρόνια, σε μια «προσπάθεια» (εντός εισαγωγικών και με ερωτηματικό) να βοηθήσουμε τα παιδιά μας, τους κολλάμε μονίμως ταμπέλες θέλοντας να δείξουμε και να αναδείξουμε το «διαφορετικό» που έχουν. (Πολλά τα εισαγωγικά…)

Τολμώ να πω, μετά από δεκαπέντε χρόνια εμπειρίας μέσα στην τάξη, ότι σχεδόν κάθε παιδί μπορεί να ενταχθεί σε μία (τουλάχιστον!) περίπτωση. Κάθε παιδί ανήκει σε μία ομάδα που κάτι έχει. Έτσι,

το ζωηρό παιδί έχει ΔΕΠΥ (διαταραχή ελλειμματικής προσοχής ή/και υπερκινητικότητα),

τα πιο συνεσταλμένα είναι καταθλιπτικά ή με έλλειψη αυτοπεποίθησης,

αυτά που δεν διαβάζουν έχουν κάποιο μαθησιακό ή ειδικό μαθησιακό,

αυτά που διαβάζουν πολλά βιβλία και όλο θέλουν να μαθαίνουν βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού (ναι, ναι!, το έχω ακούσει και αυτό),

αυτά που παίζουν ηλεκτρονικά είναι εξαρτημένα,

τα συναισθηματικά ώριμα είναι πιεσμένα ή δεν μπορούν να ενταχθούν,

αυτά που βαριούνται στο σχολείο επειδή ξέρουν ήδη πολλά και δημιουργούν αναστάτωση με τα «γιατί» τους, προτείνεται να κάνουν επαναφοίτηση για να μάθουν να κάθονται στην καρέκλα (ναι! έχω και τέτοιες περιπτώσεις),

αυτά που λένε τη γνώμη τους έχουν κακή ανατροφή, και πολλά πολλά ακόμα…

Όλα αυτά δεν είναι τίποτα άλλο από ταμπέλες. Ταμπέλες που εμείς φοράμε σε κάθε παιδί. Αν το σκεφτούμε λίγο αυτό και δούμε πώς προβάλλεται και λειτουργεί ευρύτερα, αυτό που γίνεται δεν είναι τίποτα λιγότερο από το να δημιουργούμε μία κοινωνία δαχτυλοδεικτούμενων.  

Καθετί που δεν μπορούμε – δυσκολευόμαστε να διαχειριστούμε, του κολλάμε μία ταμπέλα (εν είδει παθογένειας όλες οι περιπτώσεις). 

Παρόλα αυτά, τα παιδιά είναι απλώς παιδιά! (που, ναι όντως, κάποια έχουν σημαντικές δυσκολίες)

Τι συμβαίνει τώρα εδώ. Τα παιδιά είναι παιδιά. Έχουν ανάγκες και επιθυμίες, όπως έχουμε όλοι μας, και (πολύ σημαντικό) είναι σε μια διαρκή διαδικασία να πειραματίζονται και να ανακαλύπτουν τον κόσμο και το περιβάλλον…

Είμαι σκέτο παιδί

Από την άλλη, είμαστε εμείς. Εμείς συχνά δυσκολευόμαστε με τα παιδιά μας (είτε είμαστε γονείς είτε δάσκαλοι). Και για έναν παράδοξο λόγο, για κάθε δυσκολία που εμείς αντιμετωπίζουμε και δεν μπορούμε να τη διαχειριστούμε, ψάχνουμε να βρούμε τι φταίει με το παιδί μας.

Δηλαδή, με άλλα λόγια αντί να κάνουμε κάτι για τη δική μας "ανικανότητα", προσπαθούμε να φέρουμε στα μέτρα μας τα παιδιά. Κάτι σαν αυτό που έκανε ο Προκρούστης, δηλαδή. Και αυτό είναι κακό! Κακό και για εμάς αλλά πρωτίστως για τα παιδιά, γιατί αντί να τα βοηθάμε, τα βάζουμε σε διαδικασία να επιβεβαιώσουν ή να διαψεύσουν την ταμπέλα που τους δίνουμε. Όμως τα παιδιά είναι (τουλάχιστον έτσι θα έπρεπε) μόνο παιδιά!    

Είναι φυσιολογικό ένα παιδί να είναι ζωηρό και να θέλει να παίζει ατελείωτα! Είναι φυσιολογικό να βαριέται όταν κάτι δεν το ενδιαφέρει ή το δυσκολεύει. Είναι φυσιολογικό να έχει στιγμές που θέλει να μείνει μόνο του ή να θέλει να παίζει παιχνίδια ρόλων και μέσα σε αυτά να παριστάνει τον Σούπερμαν ή να κάνει έναν βάτραχο ή να σκαρφαλώνει σε κάθε έπιπλο. Είναι φυσιολογικό να είναι ακατάστατο και να φέρνει τον κόσμο ανάποδα προκειμένου να βρει το ένα συγκεκριμένο κομμάτι leggo που έχασε. Είναι φυσιολογικό να θέλει αγκαλιά και ένα φιλί πριν πέσει για ύπνο. Είναι φυσιολογικό. Γιατί είναι απλά ένα παιδί που προσπαθεί να ανακαλύψει τον κόσμο και να ενταχθεί (μέσω του παιχνιδιού) σε αυτόν.

Είναι δύσκολος ο δρόμος αλλά πρέπει να τα αφήσουμε να είναι, απλά, παιδιά και να τα πλαισιώνουμε με την αγάπη και τη φροντίδα μας, αντιμετωπίζοντας ό,τι μας δυσκολεύει, ώστε να βρουν από μόνα τους τον ρόλο και τη θέση τους μέσα στην κοινωνία. Γιατί μόνο έτσι θα μπορούν να είναι ελεύθερα και να βρουν τον δρόμο τους, την αξία τους και ό,τι μοναδικό έχουν να αναδείξουν και να προσφέρουν.